کمپین اطلاع‌رسانی “برای آینده اقدام می‌کنیم” از سری برنامه های اطلاع‌رسانی جمعی رویداد ملی سلامت، محیط زیست و توسعه پایدار (سمت) می‌باشد، که با هدف ترویج فعالیت های دوست دار سلامت و محیط زیست سازمانهای حاضر در رویداد اجرا گردیده است. در این مطلب اقدامات شرکت فولاد زرند ایرانیان قابل مشاهده خواهد بود.
این کمپین در تلاش است تا اقدامات، کنش‌ها و فعالیت‌های نوآورانه دوستدار محیط‌زیست که ضامن سلامت و پایداری جامعه است را به عموم مردم منعکس نماید و با جلب حمایت عمومی مشوق سازمان‌ها برای توسعه فعالیت‌هایی از این دست باشد. مطالب بیان شده در این کمپین برگرفته از دستاوردهای ارائه شده توسط 32 شرکت حاضر در اولین دوره رویداد سلامت، محیط‌زیست و پایداری است که در اردیبهشت ماه 1401 برگزار گردید و با هدف اطلاع‌رسانی عمومی منتشر می‌گردد.
در ادامه به معرفی شرکت فولاد زرند ایرانیان و دستاورد ارائه شده این شرکت در رویداد سمپ خواهیم پرداخت.
درباره شرکت فولاد زرند ایرانیان
شرکت فولاد زرند ایرانیان ( زیسکو ) یکی از شرکت‌های زیر مجموعه شرکت مادر تخصصی ( هلدینگ ) توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه ( میدکو ) است که در آبان ماه 1387 تاسیس شده است .تلاش فولاد زرند ایرانیان تکمیل زنجیره فرآوری سنگ آهن و تولید فولاد و توجه ویژه به ارزش افزوده تولید فولاد از این طریق است.
فولاد زرند ایرانیان به عنوان یکی از شرکت‌های جوان تولیدکننده فولاد، پروژه‌های درخشانی در تاریخ صنعت فولاد ایران را به ثمر رسانده که پروژه خاموش‌سازی کک به روش خشک (CDQ) یکی از بهترین پروژه‌های توسعه پایدار و سبز در صنایع ایران و خاورمیانه است که برای اولین بار در ایران اجرا شده است.
شرکت فولاد زرند ایرانیان شامل دو معدن بزرگ برای استخراج و فرآوری سنگ آهن و زغال خام، دو مجتمع کک‌سازی، مجتمع کنسانتره و گندله‌سازی و مجتمع فولادسازی است .
مدیریت شرکت ضمن اجرای سیستم مدیریت کیفیت یکپارچه و رعایت استانداردهای جهانی با بازنگری و بهبود نتایج عملکرد سازمانی، رویکردهایی نظیر نیل سازمانی به توسعه پایدار، اهتمام در اشتغال‌زایی و جذب افراد بومی در مناطق محروم و میزبان، حفظ رعایت مسئولیت‌های اجتماعی و صیانت از جنبه‌های انسانی، ایمنی، محیط زیست و بهبود شرایط محیط کار، تمرکز بر مدیریت دانش و ارج نهادن به تجارب، دانایی و توانایی سازمانی و ارتقاء سطح بهره‌وری در کلیه فرایندها و ظرفیت‌های موجود را مدنظر قرار داده است.
پروژه احداث واحد خاموش کردن کک به روش خشک و نیروگاه 14 مگاواتی
یکی از اصولی که مجموعه فولاد زرند ایرانیان دنبال می‌کند، پیشگیری، حذف، کاهش و کنترل مداوم مخاطرات ایمنی و بهداشت و آلاینده‌های زیست محیطی ناشی از فعالیت‌ها و فرآیندهای کاری است. خنک سازی (Quenching) در فرآیند کک سازی یکی از مراحل دارای اهمیت فراوان است. علاوه بر مسایل مربوط به کیفیت کک، اثرات زیست محیطی این فرآیند نیز دارای اهمیت و حساسیت فراوان می باشد. در میان روش‌های مختلف خنک‌سازی کک، روش خنک‌سازی به روش تر (CWQ) Coke Wet Quenching در کارخانجات کک‌سازی داخل کشور استفاده می‌شود که عبارتست از انتقال کک به زیر یک برج خنک‌کننده و استفاده از دوش‌های آب برای خنک کردن آن. این روش علاوه بر هدر دادن انرژی گرمایی نهفته در کک (دمای کک خارج شده از باطری کک سازی حدود 800 درجه سانتیگراد می‌باشد) دارای اثرات زیست محیطی فراوانی می باشد.
اما خنک سازی کک به روش خشک Coke Dry Quenching (CDQ) عبارتست از استفاده از گاز نیتروژن جهت خنک سازی کک و سپس بازیابی انرژی آن و تولید بخار و الکتریسیته که هم صرفه اقتصادی بیشتر دارد و هم میزان آسیب‌رسانی به محیط‌زیست را کاهش می‌دهد. از این رو شرکت فولاد زرند ایرانیان واحد خاموش کردن کک بدون استفاده از آب را راه‌اندازی نموده تا علاوه برکاهش قابل توجه انتشار آلاینده‌های زیست محیطی، کیفیت نهایی کک تولیدی به نحو چشمگیری بهبود یابد.
در این روش، کک داغ ازارتفاع بالای برج CDQ به سمت پایین حرکت کرده و در این حین با گاز نیتروژن که از پایین به بالا جریان دارد تماس پیدا می‌کند و در نتیجه حرارت کک به نیتروژن منتقل شده و کک خنک می‌شود. از نیتروژن داغ برای بویلر واحد CDQ استفاده شده و از بخار تولیدی بویلر برای به حرکت انداختن توربین جهت تولید نیروی برق استفاده می‌گردد.
CDQ یک سیستم خاموش کردن تدریجی کک بدون استفاده از آب است که استحکام کک و سایز آن را بهبود می‌بخشد. در نتیجه، در حالی که نسبت مخلوط زغالسنگ ارزان یا نیمه کک‌شونده برای متریال کوره کک سازی با استفاده از سیست Coke Wet Quenching یا CWQ تنها فقط 15درصد است، توسط روش CDQ می‌توان آن را تقریباً تا 30 درصد افزایش داد. بنابراین این روش باعث کاهش هزینه مواد اولیه کوره کک‌سازی می شود و علاوه بر مزیت‌های زیست‌محیطی ناشی از کاهش مصرف آب و انرژی، صرفه اقتصادی نیز دارد.
کک حاصل از CDQ دارای رطوبت کمتری (0.1 تا 0.3%) نسبت به کک حاصل از CWQ است (2 تا 5%) و نرخ استفاده از کک در کوره بلند را کاهش می‌دهد.
اجزای قابل احتراق و گرد کک موجود در گاز در حال گردش با دمش هوا به داخل گاز سوزانده می‌شود و بنابراین می توان دمای گاز در گردش را بالا برد. در نتیجه، میزان بخار تولیدی بویلر را می‌توان افزایش داد. با استفاده از CDQ می توان در هر ساعت 700-500 کیلوگرم بخار و 185-140 کیلووات ساعت الکتریسیته به ازای هر تن کک بدست آورد.
سایر مزایای فناوری CDQ عبارت است از بهبود کیفیت کک، کیفیت یکنواخت کک، پیشگیری از آلودگی هوا و تولید فاضلاب سمی، بازیافت انرژی گرمایی کک گداخته، کاهش مصرف کک در کوره بلند به دلیل رطوبت پایین تر نسبت به کک حاصل از روش خاموش کردن با آب، صرفه جویی در مصرف آب، استفاده از بخار حاصل از توربین برای سایر تسهیلات، 0.45 تن صرفه جویی در مصرف آب به ازای هر تن کک تولیدی، کاهش انتشار گرد و غبار، CO2 و SO2 و انتشار ناچیز فنول، سیانید و سولفید.
